ماهواره های پارس و ناهید آماده پرتابند ، قرارداد با 20 دانشگاه برای پروژه های فنی و طرح های پژوهشی - دکترای اقتصاد

اگر علاقمند به دریافت بهترین خدمات اقامت تحصیلی کانادا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم ویزای تحصیلی کانادا، با دریافت مشاوره رایگان از مجربترین تیم مهاجرتی کانادا، بهترین مسیر را به سوی مدارو، کالج ها و دانشگاه های کانادا انتخاب کنید.

علی جعفر صالحی معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور در مصاحبه با خبرنگار فناوری خبرنگاران اعلام کرد: پژوهشگاه فضایی ایران در کنار تکالیف ماموریتی خود، در راستای همکاری و هم افزایی با سازمان فضایی، یک سری کار های ترویجی را نیز برعهده دارد. هرچند که این کار های ترویجی در حوزه سیاست گذاری های کلی به عهده سازمان فضایی کشور است، اما پژوهشگاه فضایی به عنوان یکی از المان های مجموعه فضایی کشور، خود را موظف می داند که حضور پررنگی در این زمینه داشته باشد و به همین دلیل نیز در هفته دنیای فضا برنامه های متنوعی را تدارک دیده است.

معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور با اشاره به این برنامه ها ادامه داد: اولین برنامه، رونمایی و افتتاح مرکز آزمون ابوریجان که یک مرکز تست و آزمون ریز سیستم های پیشرانش ماهواره است. این مرکز به دلیل سطحی که موتور های پیشرانش ماهواره ها در آن آزمایش می شوند، در کشور منحصر به فرد به شمار می آید. دومین برنامه برگزاری وبینار هایی در قالب معرفی آورده هایی که فضا در زندگی بشر داشته و به نوعی زندگی او را بهبود بخشیده است.

وی اضافه کرد: چاپ دفترچه و کاتالوگ هایی از محصولات و فناوری هایی که می توانند در سایر صنایع به کار گرفته شوند، نیز برنامه ای دیگر است درواقع پژوهشگاه فضایی برای نخستین بار سعی کرده است محصولات و فناوری های فضایی را در بستر تجاری سازی به حوزه های کسب وکار دیگر مانند خودروسازی، پتروشیمی، گاز و نفت و پزشکی بیاورد. کما اینکه این کار در کشور های دیگر نیز انجام می گردد. درواقع باید گفت بعضی از فناوری ها و محصولاتی که هم اکنون در راستای خدمات رسانی به بشر و به عنوان محصولات خانگی مورد استفاده قرار می گیرند، همانند پرورش گلخانه ای گیاهان، پروتز و سیستم های تصفیه پساب مبتنی بر فناوری های جدید، به نوعی سرریز فناوری هایی بوده که روزی در فضا به کار می رفته است.

دستاورد های پژوهشگاه فضایی کشور در یک سال اخیر

به گفته علی جعفرصالحی، معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور، دستاورد های این پژوهشگاه در یک سال اخیر در حوزه طراحی و ساخت ماهواره های مخابراتی، سنجش از دور و در کنار آن بلوک های انتقال مداری است.

وی گفت: ماهواره های مخابراتی همانطور که از اسم شان مشخص است، وظیفه برقراری ارتباطات مخابراتی بین نقاط مختلف دنیا را به عهده دارند. در گام اول در این حوزه ساخت ماهواره های ناهید 1 و 2 را در دستور کار داشتیم. کار ساخت ناهید 1 سال 95 و 96 به خاتمه رسیده و تست های دوره ای آن صورت گرفته و قابلیت پرتاب دارد و در جهت برنامه ریزی برای پرتاب است.

وی اعلام کرد: ماهواره ناهید 2 یک سطح ارتقا یافته تر از ناهید 1 است که تعداد کاربران بیشتری از ایستگاه های زمینی قابلیت تماس تلفنی با آن را دارند و علاوه بر این، قابلیت ارتقای مداری داشته و می تواند مدار عملیاتی خود را ارتقا دهد. ماهواره ناهید 3 نیز در دستور کار است و هم اکنون در فاز امکان سنجی وجود دارد و با اخذ تائیدیه از سوی سازمان فضایی کشور وارد فاز طراحی خواهد شد.

جعفرصالحی هدف از ساخت ماهواره های مخابراتی را دستیابی به ماهواره برودکستینگ ژئو دانست و گفت: گام های مختلفی به عنوان گام های میانی تعریف شده و سعی داریم گام به گام به توسعه این فناوری دست پیدا کنیم.

وی سپس بلوک های انتقال مداری را اینگونه توصیف کرد: پرتابگر ها معمولا ماهواره های ژئو را که 36 هزار کیلومتری هستند، مستقیما در مدار قرار نمی دهند. درواقع، این پرتابگر ها ماهواره ها را در مدار های پارکینگ یا GTO قرار می دهند؛ به طوری که حضیض آن ها در مدار پارکینگ و اوج شان در مدار ژئو قرار گیرد. در ادامه وظیفه تکمیل مدار عملیاتی برعهده موتور هایی است که روی خود ماهواره تعبیه شده اند و یا بخشی به نام Upper stage وجود دارد که همان بلوک های انتقال مداری هستند که در پرتابگر ها به کار می فرایند.

طراحی بلوک های انتقال مداری در کنار توسعه ماهواره های مخابراتی

معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور گفت: ما در کنار توسعه ماهواره های مخابراتی، گام هایی را نیز برای طراحی و ساخت و به کارگیری بلوک های انتقال مداری برداشته ایم که اولین نمونه آن بلوک انتقال مداری سامان 1 است. نمونه کیفی این فناوری با موفقیت تست شده و در حال ساخت و تکمیل نمونه پروازی هستیم.

وی در خصوص ماهواره های سنجش از دور نیز گفت: ماهواره پارس 1 یکی از نمونه های ماهواره سنجش از دور است که نمونه پروازی اش به اتمام رسیده و تست های عملکردی و نهایی را با موفقیت تمام کرده و در شرف تحویل به سازمان فضایی برای قرار دریافت در برنامه پرتاب است.

پروژه های همکاری پژوهشگاه فضایی با دانشگاه ها

به گفته علی جعفرصالحی، پژوهشگاه فضایی ایران دارای پنج پژوهشکده است که دو پژوهشکده حمل و نقل فضایی و سامانه های ماهواره در تهران و سه پژوهشکده دیگر در مراکز استان ها قرار دارند؛ پژوهشکده مواد و انرژی در استان اصفهان، پژوهشکده مکانیک در استان فارس و پژوهشکده رانشگر های فضایی در استان آذربایجان شرقی. این گستره جغرافیایی خوشبختانه فرصتی ایجاد کرده تا پژوهشگاه بتواند از ظرفیت کلیه دانشگاه ها در سرتاسر کشور بهره مند گردد.

وی در این مورد گفت: تمرکز ما فقط روی دانشگاه های پایتخت نیست، بلکه سعی داریم با شبکه سازی مناسب، از ظرفیت دانشجویان و اساتید و حتی زیرساخت های آزمایشگاهی دانشگاه ها استفاده کنیم. به همین دلیل درحال حاضر با حدود 20 دانشگاه در قالب پروژه های فنی و طرح های پژوهشی قرارداد داریم.

وی اضافه کرد: هرچند در گذشته سازمان فضایی ایران ساخت ماهواره های دانشجویی را به سه دانشگاه پایتخت واگذار نمود و در واقع زمانی که صحبت از ماهواره دانشجویی به میان می آید، نام سه دانشگاه امیرکبیر، علم و صنعت و صنعتی شریف در اذهان عمومی متبادر می گردد، با این حال ظرفیت های بسیار ارزشمندی در سایر دانشگاه ها نیز ایجاد شده که پژوهشگاه فضایی سعی برآن داشته تا به نحو شایسته از این ظرفیت ها استفاده نماید بطور نمونه دانشگاه های تبریز، صنعتی اصفهان و صنعتی شیراز.

جعفرصالحی همچنین گفت: در آینده برای تحقق پروژه طراحی و ساخت ماهواره پارس 2، که ماهواره سنجشی پیشرفته تری نسبت به پارس 1 است، در نظر داریم پروژه های توسعه فناوری مرتبط را با دانشگاه های دارای ظرفیت مناسب همکاری قرارداد کرده و از دانش و تجربه اساتید بنام کشور که سابقه خوبی در این عرصه دارند. استفاده کنیم.

وی در خصوص اینکه معمولا با چه دانشگاه هایی مشارکت می نمایند، گفت: ما برحسب احتیاجمان به دانشگاه ها مراجعه می کنیم. براساس حوزه های فناوری که دانشگاه ها در آن ها فعال و توانمند هستند و همچنین تجربه مشارکتی که دارند.

ایران در کدام حوزه فناوری فضایی در دنیا حرفی برای گفتن دارد؟

به گفته معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور، یکی از ویژگی های صنعت فناوری فضایی در داخل کشور، این است که این صنعت کاملا بومی و براساس استفاده از ظرفیت حداکثری داخلی است.

وی در این مورد گفت: ما هم در بخش پرتابگر، هم در بخش ماهواره و هم ایستگاه های زمینی متکی بر فناوری های توسعه یافته در کشور هستیم و این به نظر من یک مزیت عظیم است. نمی توانم بگویم که ایران در کدام حوزه فناوری فضایی رشد بیشتری داشته، زیرا این صنعت را نمی توان پازل بندی کرد و این صنعتی است که باید رشد متوازن داشته باشد.

به گفته وی، ساخت ماهواره به تخصص های متفاوتی از جمله الکترونیک، مخابرات، سازه، مواد، مکانیک سیالات، پیشرانش و پلیمر احتیاج دارد و انواع و اقسام گرایش ها و تخصص ها داخل فناوری فضایی تبلور پیدا می کند. به همین دلیل ساخت ماهواره یک صنعت محرک است که می تواند بقیه صنایع را به حرکت درآورد. در نتیجه می توان گفت که ما در تمامی این حوزه ها رشد داشته ایم.

آیا ایران در حوزه ساخت ماهواره بومی در رده نهم است؟

جعفرصالحی در خصوص صندلی ایران در حوزه ساخت ماهواره گفت: شاخص خیلی دقیقی در این زمینه وجود ندارد. بعضی کشور ها در حوزه پرتاب وارد نشده اند و فقط ماهواره می سازند. بعضی نیز مشارکتی ماهواره می سازند و بعضی نیز چرخه کامل این حوزه را در دست دارند. از یک جنبه ما هم زمان ماهواره را به صورت بومی طراحی می کنیم و هم روی پرتابگر و هم روی ایستگاه های زمینی کار می کنیم. در نتیجه از این منظر ما در رده نهم دنیا قرار می گیریم.

معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور شاخص های مهم دیگری را در این حوزه مطرح می کند که یکی تثبیت فناوری است که قابلیت اتکا به فناوری را مشخص می کند و دیگری ضریب نفوذ این فناوری است؛ به این معنا که این فناوری با چه ضریب نفوذی توسعه پیدا می کند و چقدر به سبد مصرفی جامعه می رسد.

ماهواره های پارس1، ناهید 1 و 2 آماده پرتابند

به گفته جعفرصالحی، ایران حدود 13 ماهواره ساخته است که 5 عدد از این ماهواره ها با موفقیت در مدار قرار دریافتد. با توفیق الهی ماهواره های پارس1، ناهید 1 و 2 نیز تا اواخر سال یا اواسط سال آینده آماده بهره برداری خواهند بود.

البته وی معتقد است اینکه چند تا ماهواره داخل مدار باشند، یک مزیت است، اما همه کار نیست؛ بلکه این ماهواره ها باید به مرحله عملیاتی شدن و خدمات رسانی به جامعه برسند و در واقع کاربردی شدن آن ها هدف اصلی است.

وی در خصوص اینکه هنوز تاریخ مشخصی برای پرتاب ماهواره های ناهید 1 و پارس 1 مشخص نشده، گفت: این ماهواره ها از سوی پژوهشگاه فضایی قابلیت پرواز دارند و مذاکراتی هم با پرتابگر به انجام رسیده، ولی با توجه به الزامات پرتابگر ها و قابلیت اطمینان آن ها و همچنین تقاضا هایی که برای پرتاب وجود دارد، زمان قطعی نمی توان اعلام کرد.

معاون طراحی و تضمین کیفیت پژوهشگاه فضایی کشور اضافه کرد: ما سعی داریم با دقت بیشتر و با هدف رسیدن به قابلیت اطمینان بالا ماهواره ها را پرتاب کنیم و در این زمینه کیفیت را هرگز خرج زمان نخواهیم نمود.