این کار جرم است اما مجازات ندارد! - دکترای اقتصاد

دفاع مشروع در قانون مجازات اسلامی تعریف نشده و بیشتر تاکید این قانون، بر ذکر مصادیق دفاع مشروع هست. ماده 156 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در این باره گفته هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب الوقوع با رعایت مراحل دفاع، مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب می شود، در صورت اجتماع شرایط مجازات نمی شود. در این مطلب از خبرنگاران به موضوع جرمی که مجازات ندارد می پردزایم.

شرایط جرمی که مجازات ندارد

دفاع مستند به قراین معقول یا خوف عقلایی باشد. رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد. خطر و تجاوز به سبب اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فرد و دفاع دیگری صورت نگرفته باشد. توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت عملا ممکن نباشد یا مداخله آنان در دفع تجاوز و خطر مؤثر واقع نشود.

بنابراین در مواقعی که دسترسی سریع به پلیس یا عوامل دیگر جهت جلوگیری از ضرر جسمانی وجود ندارد، شخص می تواند در حد معمول برای جلوگیری از صدمه دیدن، اقداماتی نظیر حمله به شخص جانی جهت دفاع از خود به عمل آورد. این اقدامات دفاع مشروع محسوب می شود.

دفاع باید از نظر عرف با تهدید تقریبا مساوی باشد تا دفاع مشروع محسوب شود. به عبارتی اگر با دویدن می توان از صحنه دور شد نباید از سلاح سرد و غیره برای دفاع استفاده کرد و معیار تشخیص دفاع مشروع عرف است. اگر به مطالبی پیرامون مجازات ها علاقه دارید به مطلب هرگز تهمت زنا به همسرتان نزنید، مجازات می شوید مراجعه کنید.

بنابراین اگر فردی به منظور دفاع از خود موجب آسیب به دزد شود اگر شرایط بالا رعایت نشده باشد دزد می تواند از شخص شکایت کند؟

با توجه به مطالب گفته شده نمی توان به هیچ شخصی حتی به دزد، آسیب وارد کرد مگر در باب دفاع مشروع و جهت جلوگیری از ورود آسیب و در حدی که عرفا پذیرفته است.

راهکاری که مردم می توانند در پیش بگیرند این است که از اموال خود به نحو متعارف نگهداری و حفاظت نمایند تا دچار سرقت نشوند. در ثانی با ایجاد رعب و وحشت و سر و صدا موجبات فرار دزد را فراهم نمایند. در صورت امکان با توسل به قوای انتظامی وی را دستگیر نمایند و این که سعی نمایند به هیچ عنوان به دزد صدمه وارد ننمایند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا مجازات خیانت زن و مرد فرق دارد؟ را مطالعه کنید.