تنها کوره سفال روستای کلپورگان رو به ویرانی است - دکترای اقتصاد

این هشدار را علی مغازه ای، پژوهشگر هنر اقوام مطرح می نماید. او در یادداشتی از بی توجهی هایی نوشت که پس از ثبت دنیای سفال کلپورگان به آن واقع شده اند. مغازه ای در یادداشت خود آورد:

آذر 1396 مقاماتی از میراث فرهنگی، استانداری و فرمانداران بلوچستان و مقامات محلی لشکری و کشوری با هزار تمهید و لطایف الحیل، سازمان یونسکو را مجاب کردند که با حضور در بلوچستان ایران برای نخستین بار یک روستا را به ثبت دنیای برسانند.

در آن روز، معاون میراث فرهنگی در جمع میهمانان و در حضور خبرنگارانی از رسانه های رسمی کشور که به سراوان رفته بودند، گفت: وقتی می گوییم ثبتی انجام می گردد شروع یک ماجراست. امروز ثبت دنیای متولد می گردد و از این به بعد باید پویایی داشته باشد، دیده و شنیده گردد. نامگذاری یعنی هویت داشتن و زمانی که به آن لقب می دهیم تولدی دوباره می دهیم. کلپورگان از امروز با هویت تازه و گسترده متولد می گردد بنابراین شروع یک تحول عظیم برای این خطه خواهد بود.

به تاریخ 21 آذر 96، نامور مطلق در مراسم ثبت دنیای اضافه کرد: خوشبختانه، زیرساخت های دنیای شدن هم فراوان است. ما در جلسه ای که با اعضای شورای دنیای در کویت داشتیم مباحثی درباره روستای دنیای مطرح و اعلام کردم که در جمهوری اسلامی ایران در برنامه ششم توسعه مصوب شده است که هر نقطه ای دنیای گردد دولت موظف است زیرساخت های آن را فراهم کند. صحبت های من با استقبال نماینده کشور هند روبرو شد و گفت: ما هم باید این موضوع را در کشورمان پیگیری کنیم.

بماند که سایر مقامات محلی چه ها که از آینده درخشان کلپورگان نگفتند، اما مردان و زنان کلپورگان در آن روز تماشاچیانی بیش نبودند. مردانی که به دستور مقامات محلی با هزینه خود اقدام به بهسازی فضای تنها کوره پخت سفال در روستایشان کردند ولی نه پول هفته ها کارگری خود را دریافت کردند و نه توانستند بهای مواد و مصالحی را که از جیبشان برای تعمیر و بازسازی و محوطه سازی ساختمان کوره تهیه نموده بودند، از مسئولان میراث بستانند.

بعلاوه، زنانی که در تمام مراحل روزها و شب ها پوشیده در میان چادرهای سیاهشان به امید آینده روشن برای فرزندانشان سفال ساختند و باز به دستور مقامات وقت میراث به میهمانان هدیه کردند، ولی میهمانان و مدیران و مسئولان با سند ثبت دنیای رفتند و پشت سرشان را هم نگاه نکردند.

امروز تنها کوره ای که در سالهای 50 با ساختمانی زیبا و کیفیتی مطابق با استانداردهای روز برای معرفی سفال و سوزن دوزی زنان بلوچ در سراوان ساخته شده بود و تا چند سال پیش همچنان روشن و دایر بود، به متروکه ای می ماند که به دلیل بی توجهی و نداشتن متولی کارآمد رو به ویرانی است و اگر هر از چندی زنان کلپورگان سفالینه های خود را در کوره می چینند، در اثر نبود نظارت بر کیفیت سوخت و حرارت و احتیاج به ترمیم و نگهداری و مدیریت کوره، بیش از 70 درصد تلفات و ضایعات تحویل می گیرند.

حتی نخل هایی که برای خودنمایی در چند روز مراسم ثبت دنیای از بم با میلیون ها هزینه به سراوان آوردند و در محوطه کوره کاشتند همه خشکیدند و مردند. امروز دیگر آن زنانی که در خانه های خود ظروف سفال می سازند امیدی به پخته شدن دست سازهای خود ندارند. همان سفالینه هایی که درست چهار سال پیش، مردانی به اسم مدیران میراث فرهنگی ایران و استاندار و فرماندار و غیره با افتخار در دست گرفتند و عکسهای یادگاری انداختند و در ثنایش داد سخن سر دادند.

آن میهمان عالی رتبه، غدا هیجاوی، رئیس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای دنیای صنایع دستی را بگویید که چه خوش باورانه در این بازی خودنمایی شرکت داشت و سرخوشانه با ابراز خوشنودی از کوشش برای قانع کردن یونسکو برای ثبت کلپورگان گفت: به اسم عضوی از شورای دنیای خوشحالم که در این جشن بین شما هستم. کلپورگان نخستین روستای آسیا و اقیانوسیه در دنیا است که ثبت شد.

راستی آقایان، امروز از کلپورگان خبری دارید؟ اصلا می دانید با این کارتان همان اندک رونق سفالگری و زندگی عادی مردم آن شرقی ترین دیار این کشور را هم به باد دادید؟