عادات عیدانه ای که به پوست آسیب می رساند
به گزارش دکترای اقتصاد، هفته نامه سلامت - دکتر محمدرضا قاسمی*: فرصتی که قطعا می تواند مجالی برای دوری از مشغله های روزمره، صرف وقت بیشتر همراه عزیزان، سفر و... باشد نوروز است، اما گاهی میان همه این خوبی ها توجه به سلامت قدری کمرنگ می گردد و پس از آن باید به فکر برطرف آنها بود. سلامت و شادابی پوست نیز مستثنی نیست و بعضی عادات رایج در زمان تعطیلات می توانند تاثیرات مطلوبی داشته باشند که در ادامه مرور می خوانید.
بی خوابی های شبانه
معمولا در ایام تعطیلات، مردم شب ها تا دیروقت مشغول دیدوبازدید و تماشای تلویزیون هستند و به همین علت ساعت خوابیدن هم خیلی دیرتر از زمان معمول می گردد. این در حالی است که خواب کافی شبانه یکی از مهم ترین اصول همیشگی حفظ شادابی و سلامت پوست است. از طرفی، دیر خوابیدن شب، دیر بیدار شدن صبح را نیز در پی دارد که این مساله نیز تاثیر خوبی بر پوست ندارد. گرچه این رویه طی یک یا دو شب نمی تواند خیلی جدی باشد اما مسلما وقتی به عادت تبدیل می گردد، نظم خواب را به هم می زند و باعث بروز مسائل پوستی عدیده ای مانند تورم، تیرگی یا چروک زیر چشم ها می گردد.
خوابیدن بدون پاک کردن مواد آرایشی از روی پوست
یکی از شایع ترین عادات اشتباه و آسیب رسان به پوست، خوابیدن بدون پاک کردن مواد آرایشی از روی صورت است. همه خانم ها به جرات می توانند اظهار نمایند حداقل یک بار در زندگی خود این تجربه را داشته اند اما باید دانست اگر پوست قادر به صحبت با ما بود قطعا از این آسیب ها شکایت می کرد. از خوابیدن با صورت مملو از انواع ترکیبات آرایشی به شدت بپرهیزید زیرا تماس طولانی مدت سلول های پوست با اجزای مختلف تشکیل دهنده ترکیبات آرایشی در طول شب، فرایند ترمیم و بازسازی پوست و درنتیجه شادابی و سلامت آن را تحت تاثیر قرار خواهد داد و می تواند در افراد مستعد منجر به بروز طیف وسیعی از ضایعات جلدی مانند بروز درماتیت های تماسی و جوش های پوستی گردد. در انتهای شب، زمانی را به پاک کردن مواد آرایشی اختصاص دهید.
افراط در مصرف شیرینی، آجیل و خوراکی های چرب
ازجمله عادات تغذیه ای نادرست که تاثیر نامطلوبی بر سلامت پوست دارد، افراط در مصرف خوراکی های چرب و شیرین است که معمولا در ایام تعطیلات به خاطر مهمانی ها و تمایل به مصرف انواع شیرینی ، آجیل و... شایع است. این حالت عاملی است که نه تنها اضافه وزن و چاقی را در پی دارد، بلکه می تواند زمینه ساز مسائل پوستی مختلفی مانند جوش و آکنه گردد.
بی توجهی به پاکسازی پوست و استعمال نامرتب کرم ضدآفتاب
مراقبت های روزانه پوست از جمله استعمال مرتب کرم ضدآفتاب و پاکسازی پوست معمولا طی دوران تعطیلات بنابر دلایلی مانند عجله برای بیرون رفتن از منزل، شرایط سفر، خواب و... فراموش می گردد. درواقع پوست همواره در مواجهه با عوامل محیطی مانند تشعشعات ماورای بنفش نور خورشید یا آلودگی هایی مانند دود سیگار، گردوغبار، آلاینده های جوی، ذرات به جای مانده از مواد آرایشی، سبوم، سلول های مرده پوست و... است. عدم پاکسازی پوست منجر به تجمع آلودگی ها و سلول های مرده روی پوست و درنتیجه بروز عوارض جلدی متعدد و کاهش طراوت و شادابی پوست می گردد. ازطرفی باتوجه به طولانی شدن روزها و درنتیجه مواجهه بیشتر با نورخورشید؛ استفاده نامرتب از کرم ضدآفتاب می تواند به تدریج زمینه ساز عوارض جلدی متعددی مانند ایجاد کک ومک و تیرگی های پوستی یا تشدید بعضی بیماری های پوستی گردد.
بی تحرکی و تنبلی
گرچه تعطیلات نوروز فرصت خوبی برای استراحت و تجدید قوا برای شروع فعالیت های روزمره و کاری است، مسلما به معنای صرفا خوردن و خوابیدن نخواهد بود. کاهش شدید فعالیت بدنی در تعطیلات نسبتا طولانی نوروز علاوه بر تقویت زمینه اضافه وزن روی سلامت و شادابی پوست نیز تاثیر سوء می گذارد. تعجب نکنید! پژوهشگران کنار اشاره به تاثیرات متعدد ورزش بر سلامت جسم و روح یادآور می شوند افرادی که به طور منظم 2 تا 3 بار در هفته به مدت حداقل 30 دقیقه پیاده روی دارند، پوست جوان و شاداب تری نسبت به دیگران دارند زیرا ورزش به وسیله افزایش خونرسانی به پوست موجب بهبود تغذیه و اکسیژن رسانی به سلول های پوستی و تسهیل دفع مواد زائد از آن می گردد که طراوت و درخشندگی هرچه بیشتر پوست را در پی خواهد داشت.
اصول سلامت بخشی که در مهمانی ها و سفرهای نوروزی کمرنگ می گردد
دکتر غلامحسین غفارپور: در دوران تعطیلات نوروز و به خصوص سفرهای نوروزی بعضی نکات ضروری بهداشتی در خصوص پوست به خصوص نسبت به بچه ها جدی گرفته نمی گردد، حال آنکه پوست نوزادان و بچه ها لطیف و حساس است و بیشتر مستعد ابتلا به ناراحتی های پوستی خواهد بود. به همین علت انتخاب محصولات بهداشتی نامناسب یا شستشوی ناکافی زمینه ساز حساسیت و تحریکات پوستی می گردد.
استفاده مشترک از وسایل شخصی
بسیار دیده می گردد زمانی که در مهمانی، احتیاج به شستشوی کودک وجود دارد مادر از شوینده ای که میزبان در اختیار وی قرار می دهد استفاده می نماید، بی آنکه توجه داشته باشد محصول ممکن است برای پوست کودک مناسب نباشد. علاوه بر این اگر حوله و لباس کافی همراه نداشته باشد نیز از وسایل بچه ها میزبان استفاده می گردد که این مساله اوضاع را بدتر خواهد نمود. حوله و لباس به خصوص لباس های زیر فقط مختص استفاده شخصی است زیرا باکتری های پوستی و احیانا قارچ، انگل و عوامل بیماری زا به فرد دیگر سرایت می نماید و زمینه ساز عفونت های میکروبی و قارچی خواهد شد.
این مساله در خصوص استفاده از رختخواب، روسری، شانه یا دیگر وسایلی که مستقیم با پوست در تماس است نیز وجود دارد. باید اشاره نمود آلودگی به شپش به عنوان یکی از شایع ترین مسائل پوست و مو در بچه ها از این طریق به سرعت سرایت می نماید.
توصیه می گردد والدین همواره حتی در مهمانی ها وسایل ضروری و ملحفه تمیز کودک را همراه داشته باشند تا زمینه بروز ناراحتی های پوستی بچه ها کاهش یابد.
بی توجهی به بهداشت کودک در سفر
طی مدت سفرهای نوروزی ممکن است به علت سرد بودن حمام یا گرمای هوا و... شرایطی پیش بیاید که کودک چند روز به حمام نرود، در حالی که عرق، گردوغبار و چربی ها روی پوست جمع می گردد و عامل خارش و ابتلا به عفونت های پوستی می گردد. هنگام شستشو حتما استفاده از شوینده های مخصوص کودک لازم است تا زمینه خارش و تحریکات پوستی کاهش یابد. اگر به هیچ وجه امکان حمام کردن وجود ندارد، با استفاده از دستمال بهداشتی مخصوص بدن کودک یک بار در روز تمیز و کرم مخصوص استفاده گردد تا از خشکی پوست پیشگیری گردد.
علاوه بر حمام، تمیز کردن مرتب دست ها و صورت کودک لازم است و در صورت دسترسی نداشتن به آب باید ژل های مناسب ضدعفونی نماینده به خصوص پیش از غذا خوردن استفاده گردد.
از شستشوی کامل دستگاه تناسلی کودک نیز به علت عجله در سفر و مهمانی نباید غافل شد. پس از شستشو، بدن کودک باید با دستمال بهداشتی خشک و لباس زیر به خصوص در خصوص دختربچه ها مرتب تعویض گردد. رعایت نکردن بهداشت به سرعت سبب انتقال باکتری ها و آلودگی ها می گردد و مسائلی مانند خارش و سوزش در پی دارد.
ممکن است وقتی به مهمانی می روید متوجه شوید کرم مرطوب نماینده یا دیگر وسایل آرایشی مورد احتیاج را فراموش نموده اید. یکی از اشتباهات رایج، قرض گرفتن این وسایل از دیگران است. معمولا این مساله در خصوص کرم ها به کرات دیده می گردد، حال آنکه زمانی که فرد مقداری از کرم را از بسته بندی برمی دارد، باکتری های پوستی به کرم منتقل می گردد و زمانی که فرد دیگری از آن استفاده می نماید، آنها را به پوست خود منتقل خواهد کرد. از طرفی شرایط بهداشتی و خصوصیات پوستی افراد با هم فرق دارد و زمینه ساز ناراحتی هایی مانند حساسیت، اگزما و... می گردد.
بعلاوه عجله داشتن به عنوان مثال در طول سفر باعث می گردد خانم ها بدون شستشوی کامل دست ها، مقداری لوسیون پاک نماینده را روی دستمال بریزند تا مواد آرایشی را پاک نمایند. این حالت نیز آلودگی های بسیار زیاد دست ها را به صورت منتقل می نماید و زمینه ساز ناراحتی های پوستی و حتی چشم می گردد.
شستشوی سریع پوست و بدون آبکشی کامل مواد شوینده از روی صورت یکی دیگر از نتایج عجله داشتن است، در حالی که پس از استفاده از این مواد باید پوست را با آب فراوان البته بدون کشیدگی محکم دست، شست و به آرامی با حوله یا دستمال بهداشتی خشک کرد.
در صورت پاک کردن مواد آرایشی با دستمال های حاوی مواد پاک نماینده، پس از استفاده آن را دور بیندازید و هرگز دوباره استفاده نکنید زیرا ترکیبات شیمیایی موجود در مواد آرایشی زمینه رشد و تکثیر باکتری ها را تسهیل می نمایند و زمینه ساز ناراحتی های پوستی می شوند.
مراقبت های همیشگی پوست مانند پاکسازی، شستشوی روزانه با شوینده متناسب پوست، استفاده از کرم های مرطوب نماینده و ضدآفتاب را رعایت کنید و هرگز از صابون های قالبی در اماکن عمومی استفاده نکنید. تجربه هایی که دیگران در خصوص استفاده از محصولات بهداشتی دارند برای شما ممکن است مناسب نباشد زیرا هر فردی شرایط فیزیولوژیک خاصی دارد و مسلما فرایند درمان ناراحتی های پوستی در همه افراد یکسان نیست. هنگام اقامت در هر محلی غیر از منزل خود نیز ملحفه تمیز همراه داشته باشید و حتی الامکان روی بالش بیندازید.
*متخصص پوست، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران
منبع: زندگی روز