چای سبز یا چای سیاه؛ کدام سالم تر است؟ - دکترای اقتصاد

خواص مشترک چای سبز و چای سیاه

در حالی که این دو چای با هم متفاوت هستند اما خواص مشترکی هم دارند.

پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی

چای سبز و چای سیاه هر دو سرشار از گروهی از آنتی اکسیدان های محافظ به نام پلی فنل (Polyphenol) هستند. اگر دقیق تر بخواهید، هر دو آن ها دارای فلاونوید (Flavonoid) هستند که زیرگروهی از پلی فنل است. تفاوت اصلی در مقدار و نوع فلاونوید یا رنگیزه موجود در آن هاست. این رنگیزه ها مهمترین رنگدانه در فراوری رنگ زرد، سرخ یا آبی در گلبرگ گیاهان هستند که از قلب شما محافظت می نمایند.

در تحقیقاتی روی حیوانات به این نتیجه رسیدند که چای سیاه و چای سبز هر دو به یک مقدار در جلوگیری از گرفتگی عروق خونی، یعنی تا 26 درصد در کمترین دوز و 68 درصد در بیشترین دوز مصرف، موثر هستند. در این تحقیقات بعلاوه دریافتند که هر دو نوع چای به کاهش کلسترول بد و تری گلیسرید در بدن یاری می نمایند. در آزمایشات و آنالیز های مختلف به این نتیجه رسیدند که نوشیدن چای سبز و چای سیاه می تواند فشار خون را هم پایین بیاورد.

یکی دیگر از تحقیقات نشان داد افرادی که بین 1 تا 3 فنجان در روز چای سبز می نوشند، به نسبت کسانی که کمتر از یک فنجان چای سبز در روز می نوشیدند، 19 الی 36 درصد کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی داشتند.

بعلاوه، نوشیدن حداقل 3 فنجان چای سیاه در روز می تواند خطر حمله قلبی را تا 11 درصد کاهش دهد.

بهبود عملکرد مغز

هم چای سبز و هم چای سیاه دارای کافئین هستند. مقدار کافئین چای سبز از چای سیاه کمتر است؛ چای سبز حدود 35 میلی گرم در هر 230 میلی گرم و چای سیاه چیزی بین 39 تا 109 میلی گرم در هر 230 میلی گرم.

کافئین با مسدود کردن پیغام رسان های عصبی گیرنده های آدنوزین، سیستم عصبی شما را تحریک می نماید. کافئین بعلاوه به ترشح هورمون هایی مثل دوپامین و سروتونین یاری می نماید. کافئین می تواند هوشیاری و سرعت عکس والعمل را بالا برده و روحیه فرد را بهبود دهد؛ البته برای مدت کوتاهی.

چای سبز و چای سیاه بعلاوه دارای آمینو اسید L-Theanine هستند که در قهوه وجود ندارد. این آمینو اسید از رگ های مغز عبور می نماید و باعث آزاد شدن پیغام رسان هایی در مغز به نام گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) می گردد. این آمینو اسید باعث کاهش استرس و افزایش آرامش و هوشیاری می شوند. همچینین به صورت هم زمان به ترشح هورمون دوپامین و سروتونین یاری می نماید که باعث بهبود روحیه می شوند. به طور کلی مقدار آمینو اسید L-Theanine موجود در چای سبز از چای سیاه بیشتر است.

در کل هر دو چای جایگزین خوبی برای کسانی محسوب می شوند که می خواهند سرحال شوند ولی بی خوابی و عوارض جانبی قهوه را نمی خواهند.

خواص چای سبز

چای سبز یکی از برترین منابع آنتی اکسیدان است. بسیاری از خواص چای سبز که می شنویم به علت وجود همین آنتی اکسیدان هاست. در اینجا چند مورد از خواص چای سبز را با شما در میان می گذاریم.

• ضد سرطان: تحقیقات آزمایشگاهی به این نتیجه رسیدند که آنتی اکسیدان های چای سبز می تواند از تکثیر سلول های سرطانی جلوگیری کند و باعث از بین رفتن سلول های سرطانی گردد.
• آلزایمر: این آنتی اکسیدان ها ممکن است بتوانند تاثیرات منفی حاصل از تجمع پلاک های آمیلوید (Amyloid Plaques)، که در بیماران آلزایمر رخ می دهد را کاهش دهند.
• ضد خستگی: در تحقیقاتی به این نتیجه رسید که موش ها با مصرف نوشیدنی دارای آنتی اکسیدان های چای سبز به جای آب، توانستند مدت زمان بیشتری را قبل از این که خسته شوند، شنا نمایند.
• محافظت از کبد: این آنتی اکسیدان ها توانستند روند چرب شدن کبد را در موش هایی که رژیم غذایی با چربی بالا داشتند، کاهش دهند.
• ضد میکروب: آنتی اکسیدان های چای سبز می توانند دیواره باکتری های تشکیل شده در بدن را خراب نمایند و حتی انتقال بعضی از باکتری ها را کاهش دهند.
• آرامش بخش: این ترکیبات می توانند با گیرنده های مغزی که تاثیر آرام بخشی روی بدن دارند، ارتباط برقرار نمایند.

تمام آزمایشات روی آنتی اکسیدان چای سبز یعنی EGCG در آزمایشگاه و روی حیوانات اجرا شده است. اعتبار این تحقیقات و خواص چای سبز با مصرف طولانی مدت آن معین می گردد.

خواص چای سیاه

تی فلاوین نام گروهی از آنتی اکسیدان های پلی فنل است که معینا متعلق به چای سیاه هستند و هنگام فرایند تخمیر شکل می گیرند. تی فلاوین ها فواید زیادی برای سلامتی دارند که به علت خاصیت آنتی اکسیدانی آن هاست. این گروه از آنتی اکسیدان ها توانایی محافظت از سلول ها در برابر آسیب رادیکال های آزاد را دارند و حتی توانایی این را داردند که فراوری طبیعی آنتی اکسیدان در بدن شما را تقویت نمایند. حتی می توان برای مراقبت از قلب و عروق نیز روی آن ها حساب کرد.

در یکی از تحقیقات که روی حیوانات انجام شد، معین شد که تی فلاوین ها با کاهش التهابات می توانند احتمال گرفتگی عروق را کاهش دهند. تی فلاوین ها همچینین نشان داده اند که در کاهش کلسترول و قند خون هم موثر هستند و ممکن است بتوانند با قابلیت شکستن سلول های چربی، راه حلی برای کنترل چاقی باشند.

چای سبز بنوشیم یا چای سیاه؟

چای سیاه و چای سبز خواص مشابهی دارند. البته ترکیبات آنتی اکسیدان های شان با هم تفاوت دارد و ممکن است تاثیرات مفید متفاوتی روی عملکرد عروق داشته باشند. بیشتر تحقیقات تاکید نموده اند که چای سبز تاثیرات آنتی اکسیدانی قوی تری نسبت به چای سیاه دارد، اما در یکی از تحقیقات منتشر شده در کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا پی بردند که چای سبز و چای سیاه مقدار ظرفیت آنتی اکسیدان یکسانی دارند.

هر دو نوع چای کافئین دارند اما کافئین موجود در چای سیاه بیشتر است. همین موضوع چای سبز را برای افرادی که به محرک هایی مثل کافئین حساسیت دارند، به انتخابی بهتر تبدیل می نماید. از طرف دیگر چای سبز دارای مقدار بیشتری از آمینو اسید L-Theanine است، که تاثیرات آرام بخشی دارد و کافئین را خنثی می نماید.

اگر مثل تاثیر قهوه در پی یک جرقه کافئین هستید، چای سیاه گزینه بهتری نسبت به چای سبز است. به یاد داشته باشید که هر دو این چای ها دارای تانن (Tanin) هستند که در فارسی به آن گسه گفته می گردد. تانن می تواند جذب مواد معدنی را کاهش دهد و در صورت مصرف زیاد، معده را تحریک و باعث تهوع و استفراغ گردد. بعلاوه بهتر است چای را با فاصله نسبت به وعده های غذایی نوشید.

کلام آخر

خواص چای سبز با خواص چای سیاه مشابه است. این خواص شامل فوایدی برای مغز و قلب می گردد. میان آنتی اکسیدان آن ها تفاوت وجود دارد، اما با وجود آنتی اکسیدان های قوی تر چای سبز، شواهد علمی فواید بیشتری در آن نسبت به چای سیاه نشان نداده است. هر دو آن ها دارای کافئین محرک و تاثیرات آرام بخش هستند. هر دو چای را می توانید به رژیم غذایی خود اضافه کنید و با مصرف استاندارد، هم از خواص چای سیاه بهره مند شوید و هم خواص چای سبز.