چگونه موضوع سخنرانی را انتخاب کنیم؟ - دکترای اقتصاد

خبرنگاران| پیش از انتخاب موضوع سخنرانی باید هدف دقیق خود از سخنرانی را بدانیم. زیرا این هدف ماست که به سخنرانی جهت می دهد و در همه بخش های آماده سازی و اجرای سخنرانی بایستی در نظر گرفته گردد. درک روشن از هدف سبب می گردد تا بدانیم برای رسیدن به این هدف از چه راستای باید اقدام کنیم و با اعتماد به نفس بیشتری برای انجام آن قدم برداریم.

به گزارش خبرنگاران، انتخاب یک موضوع براساس علاقه شما سبب می گردد برای آن موقع بیشتری در نظر بگیریم و در نتیجه احتمال پیروزیت ما در سخنرانی بیشتر خواهد بود. برای انتخاب موضوع سخنرانی شناخت از مخاطب است، مخاطب اصلی ترین محور در کل سخنرانی است، ما باید بدانیم برای چه کسانی و با چه خصوصیاتی صحبت میکنیم و هرچقدر این شناخت در بیشتر باشد طراحی موضوع و متن سخنرانی از کیفیت بهتری برخوردار خواهدبود. به طور کلی مواردی مانند: سن مخاطبین، سطح تحصیلات و دانسته های شان، طرز تفکر، انتظارات و میزان اطلاعات و شناخت و مطلعی آن ها در باب موضوع مورد نظر ما وسطح فرهنگی مخاطب حایز اهمیت است.

نکته بسیار مهم در انتخاب موضوع دانش، تخصص و تجربه سخنران در آن موضوع است، آیا در موضوعی که انتخاب نموده اید دانش کافی دارید و بر آن مسلط هستید؟ صحبت در رابطه با موضوعی که تخصص ما نیست، اول اینکه برای مخاطب باور این موضوع که صحبت های یک فرد غیرمتخصص را بشنود بسیار سخت است، دوم اینکه به احتمال بسیار ما در خصوص چیزی که قصد داریم صحبت کنیم اشراف کافی روی آن نخواهیم داشت.

از انتخاب موضوعات کلیشه ای و یا موضوعات کلی بپرهیزیم، مثلا موضوعی مثل پیروزیت یا خوشبختی موضوعاتی کاملا کلی است و از طرفی این واژه ها ممکنه برای هر شخصی هم یک معنی و مفهوم متفاوت داشته باشد. هرچقدر موضوعی که انتخاب می کنیم در برگیرنده جزییات بیشتری باشد و بتواند یک شکاف یا مشکل بزرگی را برای مخاطبین حل نماید بهتر خواهد بود.

اگر مطمئن نیستید که چه موضوعی برگزینید، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• رویدادهای جاری (روزنامه ها، رسانه های دیگر)
• تجربه های شخصی
• سرگرمی های خودتان؛ آیا مخاطب تان شناختی از اصول اولیه یا اصطلاحات مخصوص سرگرمی شما دارد؟
• کارتان؛ آیا موضوعاتی هست که شما در حین کارتان آموخته باشید و برای افرادی که با حرفه شما آشنا نیستند، مفید باشد؟
• کتاب هایی که احتمالا اخیرا خوانده اید

ترفند این است که تا جایی که می توانید، به مخاطبی که مخاطب شماست، نزدیک باشید.

هنگام انتخاب موضوع، زمینه هایی را که در آن ها تخصص دارید، در نظر بگیرید.

بسیاری از افراد در زمینه هایی خاص، متخصص هستند. متخصصان، کسانی هستند که دانشی جامع از چیزی دارند که اغلب افراد ندارند. تخصص زمانی است که کسی دانش زیادی در حوزه ای مشخص دارد. دانشمندانِ موشکی متخصص هستند؛ و همین طور تحلیل گرانی که درباره فوتبال در تلویزیون سخن می گویند. وقتی در پی انتخاب موضوعی برای سخنرانی تان هستید، هر زمینه ای را که در آن تخصص دارید، در نظر بگیرید. انتظار نداشته باشید که درباره موضوعی که از آن مطلعی اندکی دارید یا اصلا چیزی نمی دانید، روان و سلیس سخن بگویید. روان بودن سخنرانی شما نسبتی مستقیم با دو شرط مهم دارد: دانش تان درباره آنچه قرار است بگویید و آشنا بودن تان با شیوه گفتنِ آنچه که می دانید به مخاطب.

زمینه تخصصی شما شاید موضوع خوبی باشد که درباره اش سخنرانی کنید؛ چون از پیش با آن آشنایی دارید. یکی از مزیت های این آشنایی این است که زمان مربوط به پژوهش را کاهش می دهد. در عوض، پژوهش اغلب با هدفِ اصلاح و غنی کردنِ تخصص تان و اطمینان از آشنایی تان با مباحث پیرامون آن موضوع انجام خواهد شد.

با گزینشِ زمینه ای که دانشی تخصصی و حرفه ای درباره اش دارید، احتمال اینکه سخنرانی تان به شکلی مؤثر به مخاطب منتقل گردد، افزایش می یابد. برای مخاطب، شما مرجع موضوعی هستید که درباره اش سخن می گویید؛ پس برخورداری از دانش پیشین، به احتمال زیاد تأثیرگذار است. سخنرانی ای که به گستره تخصصی تان مربوط است، بر دانش گسترده شما تکیه دارد و در این حالت، شما آسان تر می توانید نکات خاص موضوع را برای مخاطب شرح دهید.

زمان انتخاب موضوع، به زمینه هایی بیندیشید که به آن ها علاقه مند هستید.

درحالی که اغلب افراد در زمینه هایی مشخص تخصص دارند و دارای دانش و مهارت بالایی هستند، معمولا زمینه هایی وجود دارد که شاید چندان درباره شان ندانند؛ اما به دانستنِ بیشتر مشتاق هستند. یک تمبر شاید شوقِ کلکسیونرشدن را در فردی برانگیزد؛ یا شاید دوست تان طیِ گفت وگویی، ایده ای را به شما معرفی نموده است که برای تان جذاب است؛ اما زمانی نداشته اید که آن را به شکلی جامع آنالیز کنید. وقتی می کوشید تا موضوعی درست برای سخنرانی تان برگزینید، هر زمینه ای را که به آن علاقه مند هستید، در نظر بگیرید.

مزیت های بسیاری برای جست وجو در زمینه های موردعلاقه برای موضوع سخنرانی تان وجود دارد. وقتی درباره موضوعی کندوکاو می کنید، از علاقه صِرف به شناختی خوب حرکت می کنید. از این راه، راستا شما بازتابنده مخاطبی است که شما با وی مصاحبه خواهید کرد. هدف شما به عنوان سخنران، این است که مخاطب را به موضوعِ سخنرانی تان علاقه مند کنید و سپس در طول سخنرانی، به آن ها درباره موضوع اطلاعات بدهید.

هنگام انتخاب موضوع، به زمینه ای بیندیشید که مورد علاقه تان است. سپس، از خودتان چند پرسش کنید؛ مثلا چرا به نظرم این موضوع جالب است؟ و دقیقا چه چیز، این موضوع را برایم جذاب می نماید؟ حس کنجکاوی اولیه را دنبال کنید و ببینید که چطور می توانید این حسِ علاقه را در سخنرانی تان بازسازی کنید تا مخاطب تان، به شیوه ای مشابهِ خودتان، به موضوع علاقه مند گردد. سپس، بیندیشید که چطور می توانید این علاقه را با پژوهش در این زمینه و آموختنِ بیشتر، غنی کنید. هدف سخنرانی شما، راهنمایی مخاطب از همان راستای است که خودتان پیش تر رفته اید؛ یعنی از اشتیاقی با شناخت اندک به سوی درکی مطلعانه.

طوفان فکری روشی است برای یافتن موضوع مناسب برای سخنرانی.

شما زمینه های تخصص تان را در نظر گرفته اید. به زمینه های مورد علاقه تان هم اندیشیده اید؛ ولی هنوز در تلاشید تا موضوعی برای سخنرانی تان انتخاب کنید. علاوه بر این روش های انتخاب موضوع مناسب، طوفان فکری وسیله ای مؤثر برای طرحِ موضوعات احتمالی سخنرانی است.

به یک جلسه طوفان فکری مانند آنچه قرار است در طول یک طوفان واقعی رخ دهد، بیندیشید. ایده ها را مانند باران ببینید. طوفان های خوب سرشار از باران هستند و یک نشستِ طوفان فکریِ خوب باید سرچشمه ایده های فراوانی باشد. جلسه طوفان فکری، اگر به خوبی مدیریت گردد، با یک رعدوبرقِ لحظه ای، موضوعِ شایسته ای را برای سخنرانی تان کشف می نماید.

هدف نشستِ طوفان فکری این است که به خودتان اجازه دهید شمار زیادی ایده را که معمولا در ارتباط با هدف خاصی هستند، فراوری کنید. هنگام طوفان فکری برای موضوعات سخنرانی، بالای کاغذ سفیدی بنویسید: سخنرانی ام باید درباره چه موضوعاتی باشد؟ سپس، زیر این پرسش، هر آنچه را که به ذهن تان خطور می نماید، طیِ مدت زمانی مشخص، بنویسید. بکوشید برای این پرسش، بیشترین پاسخ های متفاوتی را که از ذهن تان می گذرد، روی کاغذ ثبت کنید.

طوفان فکری یکی از راه های متعددی است که به شما یاری می نماید تا بهترین موضوع را برای سخنرانی تان پیدا و انتخاب کنید. طوفان فکری، نسبت به دیگر روش های ایده یابی، شما را با آرامش بیشتری به ایده سرانجامی می رساند. از طوفان فکری، به عنوان راهی برای رسیدن به ایده های متفاوت برای موضوع بهره بگیرید. بکوشید در طول طوفان فکری تان، ایده های موضوعیِ خلاقانه ای مطرح کنید. موضوعی که به خوبی انتخاب شده باشد، کلیدی برای سخنرانی پیروز است.

پس از فراوری ایده های گوناگون، زمان آن است تا موضوع را به بحثی محدود کنید که مطمئن هستید برای سخنرانی تان مناسب است.

پس از پژوهش و کندوکاو فراوان، موضوعی را انتخاب نموده اید. تبریک! حالا قسمت شیرین داستان از راه می رسد: آن موضوع را قابل مدیریت نموده و سخنرانی تان را پرورش دهید. به کار مقدماتی، به عنوان مشخص هدفی عمومی فکر کنید. اکنون هدف این است که هدف تان را محدود کنید و محورش را پیدا کنید.

اگرچه رسیدن به این تصمیم گیری آسان نبوده است، تصمیم گیری درباره موضوعی کلی، فقط شما را به سوی پرورش یک سخنرانی راهنمایی نموده است؛ و نه به سوی سرانجام کار. برای نمونه، اگر تصمیم بگیرید که موضوع تان درباره بسکتبال باشد، این موضوع بسیار گسترده است. سخنرانی تان درباره تاریخچه بسکتبال خواهد بود؟ یا درباره بازیکنانی مشخص؟ یا قوانینی خاص؟ نهایی کردنِ موضوع تان، عبارت است از فرایند شناسایی موضوعات فرعی؛ این موضوعات، پارامتر های سخنرانی تان را شکل می دهند. چنان که این پرسش ها نشان می دهند، انتخاب موضوعی کلی فقط گام نخست است؛ آنچه باید انجام دهید، شناسایی دامنه ارتباط تان با موضوعِ سخنرانی به وسیله تقسیم آن به بخش های مهم است.

وقتی اقدام به محدودکردنِ حوزه های مشخصِ موضوع کلی تان می کنید، نکته مهم این است که چقدر زمان برای سخنرانی تان دارید. هر چه زمان تان کمتر باشد، موضوع باید محدودتر گردد. اگر زمان تان کمی بیشتر است، شاید بتوانید دامنه ای گسترده تر را پوشش دهید. از محدودیت های زمانی به نفع خودتان بهره بگیرید و دامنه سخنرانی تان را باریک تر کنید.

مشخص کردنِ دامنه موضوع نه تنها نگارش سخنرانی را آسان تر می نماید، بلکه احتمال انتقال مؤثرتر سخنان تان را به مخاطب افزایش می دهد. پوشش دامنه ای محدود به شما اجازه می دهد تا اطلاعات جزئی تری را در نظر بگیرید و موضوع تان را به شکلی جامع تر و عمیق تر بیان کنید. وقتی سخنرانی تان بر موضوعی خاص متمرکز است، مخاطب آسان تر می تواند آن را دنبال کند و با توجه به هدف سخنرانی تان، مطلع یا متقاعد گردد.