آنچه خبرنگاران برای درست نوشتن در رسانه ها باید مورد توجه قرار دهند - دکترای اقتصاد

میلاد شمعی، در کارگاه آموزشی سهم ویراستاری و درست نویسی در رسانه ها که امروز (پنجشنبه20 آبان ماه) به همت فرهنگسرای تخصصی رسانه در سالن همایش کتابخانۀ مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد گفت: زبان، ابزار برقراری ارتباط و انتقال مفاهیمی است که در فکر ما وجود دارد و خوب نوشتن، حاصل اتصال درست فکر با زبان است.

او با نقل قولی از کنفوسیوس که اصلاح امور را مشروط به اصلاح زبان دانسته، زبان را به دسته هایی مانند محاوره، معیار، ادبی و علمی تقسیم کرد و یادآور شد که در رسانه، خبرنگاران بیشتر با زبان معیار سر و کار دارند.

مدرس این کارگاه، با انتقاد از جدی نگرفتن دروس املا و انشا در مقاطع ابتدایی توضیح داد: بهتر بود ما در کلاس انشا، افتادن یک برگ زرد را توصیف می کردیم تا اینکه به سؤال تکراری علم بهتر است یا ثروت پاسخ دهیم.

شمعی، با تأکید بر اینکه درست نوشتن به تمرین و کسب آگاهی از ساختار سالم و صحیح نیاز دارد، اضافه نمود: باید بدانیم مخاطب ما چه کسی است و متناسب با این مخاطب زبان نوشتار را انتخاب کنیم.

او با اشاره به ارزش نوشتن خاطر نشان کرد: نوشتن، عمیق ترین شکل زیستن است چرا که با درنگ و تأمل همراه است و بزرگ ترین اندیشه های بشری از طریق نوشتن، به نسل بعد منتقل می شود.

نویسندۀ کتاب راهنمای جامع درست نویسی و ویراستاری از خبرنگاران خواست که از زبان به عنوان یک میراث ارزشمند حین نوشتن، پاسداری کنند تا هم حرمت این میراث را نگه داشته باشند، هم از خواندن متن خود لذت ببرند، هم متن سالم را از ناسالم تشخیص بدهند و هم به مخاطبشان احترام گذاشته باشند.

شمعی در ادامه، کار ویراستار خبری را برقراری هماهنگی بین فرستنده و گیرنده تعریف و ویرایش را به چند دسته ازجمله صوری، زبانی و محتوایی تقسیم کرد.

ازنظر او آشنایی کامل با خطاهای زبانی مثل تکرار، اطناب، کژتابی و... ، به خبرنگار کمک می کند که متن خود را حتی هنگام عجله درست بنویسد.

مدرس کارگاه راهنمای جامع درست نویسی و ویراستاری به این سؤال بنیادی که ملاک برای انتخاب شکل درست املای یک واژه چیست؟ چنین پاسخ داد: باید نگاه سیاسی را کنار بگذاریم و به قوانین فرهنگستان زبان فارسی اقتدا کنیم تا به سمت وحدت در خط سوق پیدا کنیم.

او گفت: دستور خط فارسی فرهنگستان طی هشت سال با مشارکت جمعی از اساتید بزرگ زبان شناسی نوشته شده و روی وب سایت این مجموعه به نشانی https://apll.ir برای همگان قابل دسترسی است.

شمعی خاطرنشان کرد که پایایی لازمۀ خط و پویایی لازمۀ زبان است و با تکیه بر این امر توضیح داد: تاجیکستان با تغییر زبان، پیوندهای فرهنگی خود را با گذشته اش از دست داد و ما نباید تن به چنین اشتباهی بدهیم.

این نویسنده، کتاب غلط ننویسم را نیز منبع خوبی برای آگاهی از شکل درست کلمات دانست و با نقل قولی از ابوالحسن نجفی به سخنان خود انتها داد: اگر واژه ای فقط در زبان نوشتار به کار برود و در زبان گفتار نباشد، در متون کهن نیز نمونۀ آن نباشد یا کم باشد آن را غلط بدانید. فعل هایی مثل می باشد و حضور به هم می رسانند نیز با تکیه بر همین اصل، درست نیستند.

فاطمه شفیعی، مدیر فرهنگسرای تخصصی رسانه (وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان) نیز گفت که دومین نشست سهم ویراستاری و درست نویسی در رسانه ها 27 آبان ماه رأس ساعت 10:30 تا 13 در سالن همایش کتابخانۀ مرکزی شهرداری اصفهان برگزار می شود.

خبرنگار، سمیرا قاسمی